Cục thủy sản

Hội thảo nhằm mục tiêu tìm giải pháp cụ thể và thực tiễn để gỡ bỏ thẻ vàng mà Ủy ban Châu Âu (EC) đã áp đặt đối với ngành thủy sản Việt Nam, đồng thời thúc đẩy phát triển kinh tế biển một cách bền vững. Thẻ vàng EC được áp dụng từ tháng 10/2017 do Việt Nam không đáp ứng đầy đủ các quy định của EC về chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU). Kể từ khi bị áp thẻ vàng, ngành thủy sản Việt Nam đã gặp nhiều khó khăn trong việc xuất khẩu sang thị trường Châu Âu (EU). Các doanh nghiệp xuất khẩu phải đối mặt với việc kiểm tra gắt gao, chi phí tăng cao, và thời gian xuất khẩu kéo dài. Điều này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến doanh thu của các doanh nghiệp mà còn tác động tiêu cực đến sinh kế của ngư dân.

Tại Kiên Giang, một tỉnh ven biển có nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào thủy sản, việc bị áp thẻ vàng EC đã làm giảm đáng kể sản lượng xuất khẩu, ảnh hưởng đến thu nhập của hàng nghìn ngư dân và người lao động trong ngành. Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) Kiên Giang, sản lượng thủy sản xuất khẩu sang EU của tỉnh đã giảm 30% so với trước khi bị áp thẻ vàng. Điều này đòi hỏi tỉnh Kiên Giang phải có những hành động kịp thời và hiệu quả để gỡ bỏ thẻ vàng, bảo vệ lợi ích của người dân và doanh nghiệp.

Nội dung chính của hội thảo

Tại hội thảo, các đại biểu đã tập trung thảo luận về các giải pháp để gỡ bỏ thẻ vàng EC, bao gồm: tăng cường quản lý và giám sát khai thác thủy sản, hoàn thiện khung pháp lý và cơ chế quản lý, đẩy mạnh hợp tác quốc tế và phát triển kinh tế biển bền vững. Cụ thể là:

Xây dựng hệ thống giám sát tàu cá hiệu quả, đảm bảo tất cả các tàu cá đều được trang bị thiết bị giám sát hành trình (VMS). Tăng cường kiểm tra, kiểm soát tại các cảng cá và trên biển để phát hiện và xử lý kịp thời các hành vi khai thác bất hợp pháp.Đào tạo, nâng cao nhận thức cho ngư dân về quy định IUU và tầm quan trọng của việc tuân thủ các quy định này.

Sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật về quản lý khai thác thủy sản, đảm bảo phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế và yêu cầu của EC. Xây dựng cơ chế phối hợp giữa các cơ quan quản lý nhà nước và doanh nghiệp trong việc giám sát và quản lý khai thác thủy sản.

Tăng cường hợp tác với các tổ chức quốc tế và các nước trong khu vực trong việc chia sẻ thông tin, kinh nghiệm và công nghệ về quản lý khai thác thủy sản. Tham gia các diễn đàn quốc tế về chống khai thác IUU để nâng cao uy tín và vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.

Đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng công nghệ mới trong nuôi trồng và khai thác thủy sản, nhằm nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Phát triển các ngành kinh tế biển khác như du lịch, dịch vụ, nhằm giảm áp lực khai thác thủy sản và tạo thêm nguồn thu nhập cho người dân.

Trong phần thảo luận, nhiều ý kiến đề xuất cụ thể đã được đưa ra để nâng cao hiệu quả của các giải pháp. Ông Lễ Hữu Toàn, giám đốc Sở NN&PTNT Kiên Giang đề xuất việc triển khai mô hình quản lý cộng đồng trong khai thác thủy sản, trong đó ngư dân tham gia trực tiếp vào quá trình giám sát và quản lý nguồn lợi thủy sản. Đây là một mô hình đã được áp dụng thành công ở nhiều quốc gia và có thể giúp tăng cường sự gắn kết giữa người dân và các cơ quan quản lý. Đại diện của các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đảm bảo chất lượng sản phẩm và tuân thủ các quy định về an toàn thực phẩm; đề xuất tăng cường kiểm tra chất lượng tại các cơ sở sản xuất, chế biến thủy sản, và nâng cao năng lực kiểm tra, giám sát của các cơ quan chức năng. Ngoài ra, các đại biểu còn nhấn mạnh vai trò của công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cho ngư dân về các quy định IUU và hậu quả của việc khai thác bất hợp pháp. Họ đề xuất tổ chức các chương trình tuyên truyền tại các địa phương ven biển, thông qua các hình thức như hội thảo, tập huấn, và phát tờ rơi.

Hội thảo cũng ghi nhận vai trò quan trọng của các tổ chức quốc tế và phi chính phủ trong việc hỗ trợ Kiên Giang tháo gỡ thẻ vàng EC. Đại diện của Tổ chức Nông Lương Liên Hợp Quốc (FAO) đã chia sẻ kinh nghiệm từ các quốc gia khác trong khu vực và đề xuất các biện pháp hỗ trợ kỹ thuật, tài chính cho Kiên Giang. FAO đề xuất một số dự án hợp tác cụ thể như: Dự án xây dựng hệ thống giám sát và quản lý tàu cá: Cung cấp thiết bị VMS và hỗ trợ đào tạo kỹ thuật cho ngư dân; Dự án nâng cao năng lực kiểm tra, giám sát tại các cảng cá: Hỗ trợ thiết bị kiểm tra, giám sát và đào tạo cán bộ; Dự án phát triển mô hình nuôi trồng thủy sản bền vững: Hỗ trợ kỹ thuật và tài chính cho các hộ nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là các mô hình nuôi trồng áp dụng công nghệ mới, thân thiện với môi trường.

Cam kết và kế hoạch hành động của tỉnh Kiên Giang

Tại hội thảo, lãnh đạo tỉnh Kiên Giang đã khẳng định cam kết của tỉnh trong việc tháo gỡ thẻ vàng EC và phát triển kinh tế biển bền vững. Ông Nguyễn Thanh Nhàn, Phó chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang, nhấn mạnh rằng tỉnh sẽ tập trung mọi nguồn lực và huy động sự tham gia của toàn xã hội để đạt được mục tiêu này.

Tỉnh Kiên Giang đã đề ra kế hoạch hành động bao gồm các nội dung chính sau:

Nâng cao năng lực quản lý nhà nước về khai thác thủy sản: Thành lập Ban Chỉ đạo cấp tỉnh về chống khai thác IUU, do Chủ tịch UBND tỉnh làm Trưởng ban. Tăng cường nhân lực, trang thiết bị cho các cơ quan chức năng như Chi cục Thủy sản, Ban Quản lý các cảng cá.

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật cho ngư dân: Tổ chức các buổi tuyên truyền, tập huấn về quy định IUU và các quy định pháp luật liên quan. Phát động phong trào “Ngư dân nói không với khai thác IUU” tại các địa phương ven biển.

Tăng cường giám sát, kiểm tra và xử lý vi phạm: Triển khai đồng bộ các biện pháp giám sát, kiểm tra tại các cảng cá và trên biển. Xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm quy định về khai thác thủy sản.

Phát triển các mô hình kinh tế biển bền vững, hỗ trợ ngư dân chuyển đổi sang các ngành nghề kinh tế biển bền vững như nuôi trồng thủy sản, du lịch biển. Khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào các dự án nuôi trồng thủy sản áp dụng công nghệ cao, thân thiện với môi trường.

Hội thảo "Kiên Giang chung sức tháo gỡ thẻ vàng EC gắn với phát triển kinh tế biển bền vững" đã mang lại nhiều ý kiến và giải pháp thiết thực, nhằm giúp tỉnh Kiên Giang tháo gỡ thẻ vàng EC, bảo vệ lợi ích của ngư dân và doanh nghiệp. Việc tháo gỡ thẻ vàng EC là một thách thức lớn đối với Kiên Giang, nhưng cũng là cơ hội để tỉnh nâng cao năng lực quản lý, bảo vệ nguồn lợi thủy sản và phát triển kinh tế biển bền vững. Nhờ những nỗ lực không ngừng nghỉ, Kiên Giang đã đạt được nhiều kết quả tích cực, góp phần nâng cao uy tín của ngành thủy sản Việt Nam trên thị trường quốc tế. Trong thời gian tới, tỉnh cần tiếp tục đẩy mạnh các biện pháp tháo gỡ thẻ vàng và phát triển kinh tế biển bền vững, đồng thời tăng cường hợp tác quốc tế để đạt được những kết quả tốt hơn.

Hải Đăng